Publicatie: steenmarters en weidevogels

In het juni-nummer van de Levende Natuur stond een artikel over het werk aan steenmarters en weidevogels, waar Jasja Dekker Dierecologie aan bijdroeg.

De provincie Fryslân verleent sinds 2018 een ontheffing voor het doden van steenmarters in een aantal weidevogelgebieden. Het onderzoek dat in de Levende natuur wordt gerapporteerd, laat zien dat de maatregel voor weidevogels positief uit. De nestoverleving bedroeg 50 % in gebieden zonder steenmarterbeheer en 78 % met optimaal uitgevoerd beheer. Daarbij betekent optimaal dat naast álle steenmarters, ook de vossen zijn gedood.

We beschrijven in het artikel dat dit beheer is zeker niet het eivan Columbus. Het vormt wel één van de ingrediënten van het totale op  weidevogel gerichte beheer, in die gebieden waar steenmarters substantieel nesten prederen.

Het artikel stuur ik op aanvraag toe. Of neem een abonnement op de Levende Natuur!

Een oude bekende

In 2014-2015 voerden Mulder Natuurlijk, Bionet Natuuronderzoek en ik voor ARK Rewilding Nederland een studie uit naar terreingebruik van wilde katten in Limburg. Naast een GPS-logger, die de dieren na verloop van tijd verliezen, kregen ze ook een meer permanente merkteken: de welbekende ‘chip’, een onderhuidse transponder zoals ook veel huiskatten en honden (zouden moeten) hebben. Een van de katten die we vingen en een tijd konden volgen was ‘WK2’, een stevige man van naar schatting 4 jaar oud.

In maart 2023 werd op de N281 bij Nijswiller een wilde kat aangereden. Deze is gecontroleerd op een chip, en het bleek ‘onze’ WK2 te zijn. Naar schatting 13 jaar oud, volgens planning de logger (allang?) verloren, en in goede gezondheid. Extra treurig dat het dier onder de wielen van een auto moest eindigen.

Meer lees je op natuurberichten.nl

Na het aanbrengen van de halsbandzender rent WK2 zijn vrijheid weer tegemoet. De halsbandzender is net zichtbaar achter de kop en is naderhand vanzelf weer afgevallen. (c) Jasja Dekker

Konijnen op de podcast

Afgelopen maand sprak ik met Myrthe Fonck van PWN over konijnen op de verdiepende podcast van Vroege vogels, Vroege vogels en andere dieren. Zo’n beetje alles werd behandeld: waar komen ze vandaan, wat doen ze in het duin, hoe zit het met die ziekten, en wat kunnen natuurbeheerders doen om de konijnenstand toe te laten nemen?
Luisteren kan via deze link van Radio 1.

Kerkuil-zitpalen in nieuwe Leidraad Faunavoorzieningen

De leidraad faunavoorzieningen is een soort catalogus van maatregelen die wegenbouwers kunnen nemen om versnippering tegen te gaan en verkeerslachtoffers onder fauna te voorkomen. De leidraad behandelt daarbij heel mooi alle fases in een project: planning, ontwerp en aanleg en net zo belangrijk, onderhoud en monitoring.

Er is net een herziene versie gepubliceerd, met daarin nu ook de kerkuilrollers-zitpalen! De leidraad is hier te vinden.

Data delen

Als het enigszins kan, probeer ik toestemming te krijgen de gegevens die ik voor opdrachtgevers verzamel te delen. Want vaak levert dat wat moois op. Zo volgende Rene Janssen en ik een aantal jaar geleden voor Stichting Ark een aantal wilde katten, met behulp van GPS loggers. Die gegevens archiveerden we op movebank. Movebank maakt het eenvoudig om de gegevens te delen met anderen, die dan studie-overstijgende analyses kunnen doen. Dat leverde in dit geval onder andere een artikel op over overleving van wilde katten in Europa.

Nestsucces

Afgelopen seizoen volgden Altenburg & Wymenga, Ecosensys en ik met de vrijwilligers van de collectieven het nestsucces van weidevogels in Friesland. Dat deden we met cameravallen.

Veel predatie gebeurt ‘s nachts, maar soms hebben we ook bijzondere beelden overdag,zoals hieronder een van de schaarse predatiegevallen door hermelijn.

Kerkuilen op zitpaal

In de Wieringermeer voerde ik afgelopen 2 jaar een proef uit aan kerkuilrollers. Doel was om te testen of het plaatsen van rollers op hectometerpalen in combinatie met het aanbieden van veiliger zitplaatsen, het aantal aanrijdingen met kerkuilen (en andere uilen en roofvogels) kan verminderen.

De rollers en zitpalen zijn ontwikkeld door Johan de Jong van de Kerkuilenwerkgroep Nederland. Na een succesvolle proef in Fryslân volgde een tweede proef in Noord-Holland, in opdracht van de provincie en Rijkswaterstaat. Slachtoffers werden geregistreerd door de wegbeheerders Waaksaam en Via Optimum. De resultaten leest u in dit rapport (pdf).

Naast het bijhouden van slachtoffers voor en tijdens de proef zijn er ook  cameravallen ingezet. Zoals u hieronder kunt zien, worden de palen gebruikt om gevangen prooien veilig, buiten bereik van auto’s, te verwerken.

Omgang met COVID-19

Met COVID-19 leven we in bijzondere tijden. Maar als vanuit huis werkend eenmansbedrijf, is het grotendeels business-as-usual bij Jasja Dekker Dierecologie.  De adviezen van RIVM passen prima in de bedrijfsvoering, met als  wijzigingen televergaderingen in plaats van fysieke afspraken. En doordat de scholen zijn gesloten en de kinderen thuis, werk ik wat vaker dan normaal vroeg op de ochtend, laat in de avond, en in het weekend.

In de media: konijnen

Met Marijke Drees, Moerman Eco & AgroScience 4 Nature en Stichting Bargerveen doe ik een uitgebreid onderzoek naar de mogelijkheden voor het herstel van konijnen in de duinen. Dat doen we in opdracht van het  Kennisnetwerk Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit .

Het onderzoek loopt nog, maar trekt nu al de nodige aandacht. Zo waren we afgelopen weekend op de radio- (luister!) en tv-programma’s (kijk!) van Vroege Vogels!

Wil je meer weten over het onderzoek, lees dan onze nieuwsbrief.