Ecologisch onderzoek
Al was de kust steeds in beeld, toch was ik een dagje echt offshore, om op een aantal windturbines vleermuisdetectors te plaatsen. Prachtig weer, dus lekker warm in een waterdichtpak, met klimharnas met toebehoor, opblaaszwemvest en helmpie. Maar geweldig uitzicht.
Dit prachtige beeld komt uit een duiker – met -faunastrook onder een grote snelweg hier in Gelderland. Samen met Van Bommel Faunawerk onderzocht ik gebruik van deze passages. Hier kwamen de normale gebruikers langs: bunzing, egel, spitsmuis, bruine rat, maar soms ook iets onverwachters.
Naast de intussen meer dan een handvol wilde katten in Limburg en Brabant, hebben we in Nederland natuurlijk enorm veel huiskatten. Welke impact hebben die, al dan niet verwilderde, huiskatten uit in de Nederlandse natuur? Dat is het onderwerp van het afstudeervak van Anna Steen, student van Van Hall Larenstein.
Komende maanden gaat Anna aan de slag met literatuuronderzoek, enquêtes, interviews en een mooie veldproef, om te bepalen wat de ecologische impact is van verwilderde katten in Nederland. Info en nieuwtjes zullen verschijnen op www.jasjadekker.nl/verwilderdekat
Afgelopen week bracht ik door in Denemarken, voor een workshop mitigeren en compenseren (voorkomen of goedmaken) van effecten van wegen op vleermuizen. De workshop is in het kader van een project in opdracht van de Conference of European Directors of Roads. Een consortium van Aarhus University, University of the Basque Country, Flagermus Forskning og Rådgivning, Swego & ik boog zich afgelopen tijd over of we bij verbreding of bouw op de goede weg(!) zijn in Europa. De workshop had als doel om onze resultaten aan te scherpen met een stel kritische experts van wegautoriteiten en uit de vleermuiswereld.
De rapportage verschijnt eind juni, ook op de projectwebsite, maar komende donderdag presenteer ik een deel van het werk al op het symposium “Ecologie in de praktijk”.
Vandaag publiceerde Ark Natuurontwikkeling een serie ARK – soortsbeschermingsplannen, waaronder die van Oehoe en Wilde kat. En met perfecte timing kreeg ik gedrukte exemplaren in de bus.
Voor twee van de soortsbeschermingsplannen verzorgde ik met Bionet Natuuronderzoek een deel van het onderliggende ecologisch onderzoek.
Het leven is niet alleen maar werken, er moet ook gehobbyd worden. Een van die hobbies is het jaarlijks tellen van overwinterende vleermuizen rond wageningen. Dat is kruipen, bukken en goed kijken.
Dat tellen doe ik als lid van de Vleermuiswerkgroep Gelderland, en in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring Overwinterende vleermuizen, dat Centraal Bureau voor de Statistiek en de Zoogdiervereniging uitvoeren in opdracht van onze overheid. In alle provincies tellen vrijwilligers als wij vleermuizen in allerlei objecten. Die gegevens vormen samen landelijke en provinciale trends, en worden zelfs gebruikt voor het bepalen van de trends van vleermuizen in Europa.
Zo werkend aan een rapport tovert GIS soms onverwacht mooie figuren op je scherm. Zoals hier, de bewegingen van 5 wilde katten.
Als je dan toch ‘s nachts bij een windpark moet zijn voor vleermuisonderzoek, dan is het toch mooi een half uurtje te blijven en wat foto’s te schieten?
Een paar projecten komende ze maand in de eindfase, dat betekent data koppelen, analyseren en rapporten schrijven. Voor een van de projecten werden graslengte en doorzicht gemeten, maar in het veld bleken percelen zoals die bij het kadaster bekend waren in gebruik gespitst. Dat betekende dus een dagje knippen, schuiven en hercoderen. Met QGIS en de Google satellite laag als extra referentie een fluitje van een cent.
Vleermuizen gebruiken hun winterslaapplaatsen niet alleen in de winter. Ze gaan er ook zwermen: vleermuizen uit verschillende kolonies of groepen vliegen er heen, gaan er dan druk rond fladderen en ontmoeten er dan hun paringspartners. In een recente publicatie van de hand van Jaap van Schaik , René Janssen, Thijs Bosch, Anne-Jifke Haarsma, Jasja J. A. Dekker en Bart Kranstauber wordt aangetoond dat de soortsamenstelling van de dieren die zwermen bij winterverblijven en die er winterslaap houden verband houden met elkaar. Dit betekent dat een verstoring in het ene seizoen, een groot effect kan hebben op het andere. Zowel paring als de overleving in de winter zijn van levensbelang voor het voortbestaan van de vleermuispopulaties. Hierdoor is het dus noodzakelijk dat winterverblijven ook in de paartijd beschermd gaan worden.
Continue reading “Zwermende vleermuizen inspecteren winterverblijven”